licht, lucht en ruimte
Nieuw paviljoen voor het Van Eesteren Museum aan de Sloterplas
Het Van Eesteren museum, een organisatie gewijd aan het oeuvre van de stedenbouwkundige Cornelis van Eeesteren (1897- 1988) heeft een nieuw onderkomen, een houten paviljoen aan de noordoever van de Sloterplas.
‘Hoe eenvoudig en bescheiden het paviljoen ook is, met een afwisseling van open, glazen delen en kloeke houten panelen is zowel het in- als exterieur een prachtige ritmische ode geworden aan het optimistische modernisme van de wederopbouwtijd.’ Bernard Hulsman in NRC, 21 10 2017
| locatie: | Sloterplas, Amsterdam West |
| ontwerp: | 2012-2016 |
| uitvoering: | 2017 |
| constructie: | h4d, Jaap Dijks |
| installaties: | Adviesbureau van der Weele |
| aannemer: | KBK Volendam |
| fotografie: | Luuk Kramer |
locatie, plattegrond omgeving
Het nieuwe paviljoen voor het Van Eesteren museum staat op een driehoekige kavel aan de noordoever van de Sloterplas. Het gebouw maakt daarmee deel uit van de grandeur van de heroïsche periode waarin de Sloterplas werd aangelegd. Tegelijkertijd vormt de plek een scharnierpunt tussen de grootse oostkant van de noordoever als de kleinschaligere westkant met de jachthaven.
De geometrische, zuiver architectonische en monumentale aanleg van de noordoever is in de loop van de tijd veranderd in een groen park dat door de groei van de bomen en de natuurlijke veroudering van vele elementen verrassend natuurlijk oogt. Het ontwerp van het nieuwe gebouw is daarom afgestemd op het parklandschap.
Sverre Fehn, Noors paviljoen Wereldtentoonstelling Brussel 1958, houtconstructie
Sverre Fehn, Scandinavisch paviljoen Biennale Venetië 1962, betonconstructie
foto maart 2017. Annick Marquer
De Scandinavische architectuur uit de jaren '50 en '60 weet het modernisme en de liefde voor de natuur te verzoenen en is daarom een belangrijke inspiratiebron voor duurzame architectuur van nu.
De voor het paviljoen gekozen materialen, vormen en kleuren passen bij het natuurlijke karakter van de plek. De vormentaal daarentegen is schatplichtig aan het modernisme van de tijd waarin de Sloterplas is ontstaan. Met een bewust gekozen combinatie van moderne eenvoud, duidelijke lijnen, veel licht, heldere, grafische kleuren en natuurlijke materialen refereert het ontwerp aan Scandinavische paviljoens en huizen uit 50er en 60er jaren. Deze architectuur past zowel bij de oorspronkelijke opzet en het gedachtegoed van Van Eesteren als bij de huidige tijd.
plattegrond en doorsnede
Het paviljoen één maand voor de opening, nog vóór het plaatsen van de speeltoestellen en objecten die horen bij de geplande buitententoonstelling.
Sfeer, akoestiek en ruimtelijkheid worden bepaald door hout als het belangrijkste materiaal, veel natuurlijk licht, de oriëntatie naar het groene, kleinschalige, abstracte voorplein en het grootschalige, abstracte groen van het park. De buitengevels zijn grotendeels transparant. De dichte delen zijn bekleed met donker gebeitst hout. Het onderste gedeelte is bekleed met brede planken met een vrij zware profilering. In de zone erboven zijn smalle planken en een decoratieve belettering aangebracht.
Bij het ontwerp is rekening gehouden met de culturele doelstellingen van het Van Eesteren-museum, het (zeer) beperkte budget en de gewenste sobere uitstraling. Alle zichtbare onderdelen hebben in de zin van het modernisme een duidelijke praktische functie; zuiver esthetische elementen zijn weggelaten. De constructieve opzet is leesbaar en logisch. Alle ramen zijn voorzien van een klein of groter overstek dat bijdraagt aan de duurzaamheid van de gevel. De maatregel verlengt de levensduur van de kozijnen, helpt het glas schoon te houden en versterkt de transparante indruk van het gebouw.
Het alzijdige gebouwtje heeft heel verschillende kanten waaraan het zich oriënteert. Hier de kenmerkende getrapte inrichting van de westkant met kademuur en jachthaven.
beelden van de bouwplaats; de karakteristieke houtconstructie wordt onbehandeld en onbedekt gelaten, ook na voltooiing en inrichting
